چشم : ممكن است بفرمائيد وجود من چگونه مضر است با اين كه اگر مرا خداوند نمى آفريد همه شما از نعمتهاى بسيارى بى بهره بوديد، بوسيله من با علوم آشنا مى شويد، بلكه تمام معلومات تو از من و گوش و دل است ، چنان كه خدا فرموده : خداوند شما را از شكم مادرانتان بيرون آورد در حالى كه چيزى را نمى دانستيد و براى شما شنوائى و چشمها ودلها قرار داد خيلى كم شكر گزاريد (33)
در اين آيه خدا كاملا شما را متوجه من (اين دستگاه بزرگ الهى ) فرموده كه اى بشر! بدان چشم است كه شما را با رنگهاى مطبوع و مناظر جالب و رخسارهاى پريوش و گياهان و چمن هاى سر سبز و خرم و پرندگان و هزاران نعمت بزرگ ديگر آشنا و دانا كرد و مى كند.
زبان : آرى من هم قبول دارم ، حتى در قرآن چنين دارد: آيا كور و نابينا با صاحبان چشم مساويست ؟ چرا فكر نمى كنيد؟ (34) ولى مى خواهم بگويم ضرر شما هم بسيار است وكمتر از من نخواهد بود.
چشم : ببخشيد اين آيه درباره بينائى و كورى باطنى ، ربطى به من ندارد، اما بد استدلالى هم نكرديد. ممكن است نعمت بينائى ظاهرى را هم شامل گردد، ولى بفرمائيد ضرر من چيست ؟
زبان : وظيفه شما هم در قرآن ذكر شده و هم در اخبار فراوان بيان گرديده است ، براى نمونه به چند آيه و روايت پرداخته شايد متنبه گرديد.
خداوند در قرآن مى فرمايد: به مومنين بگو ديده هاى خود را بپوشانند…و به زنهاى با ايمان بگو چشم خود را بپوشانند (35)
آيا اين فرمان براى چيست كه خداوند به پيامبر خود دستور مى دهد؟
مسلما زيان اجتماعى و فردى دارد كه نبايد مردها به زنها و زنها به مردهاى نامحرم نگاه كنند.
امام صادق (ع ) نيز وظيفه شما را تعيين فرموده در يك حديث ، چنين بيانى دارد: و بر چشم واجب است كه به چيزى كه خداوند نظر كردن بر آن را حرام كرده است نظر ننمايد (36)
روايات زيادى از على (ع ) به ما رسيده به اين مضمون هر كه چشم خود را پائين اندازدقلب خود را آسوده كرده است . هر كه چشم خود را رها سازد هلاكت را به سوى خود كشانيده است .
هر كه چشم پوشى كند تأسفش كم و از هلاكت بر كنار است . هيچ جوانمردى مانند چشم پوشى نيست (37)
اينها نمونه هائى بود از وظائف شما كه بدانيد شما هم به اين راحتى نمى باشيد.

زيان چشم

چشم : اگر تنها همين هاست كه وظيفه من يك هزارم شما هم نخواهد بود.
زبان : بنده نخواستم طول دهم و گرنه روايات بسيار است . چنان كه از امام باقر (ع )نقل شده : هيچ فردى نيست مگر آن كه حظ و بهره اى از زنا دارد، پس زناى دو چشم نظركردن ، و زناى دهان بوسيدن و زناى دو دست ماليدن است (38)
و همچنين از امام صادق (ع ) روايت شده : نظر انداختن تيرى است از تيرهاى مسموم ابليس ، وچه بسيار نظر كردن كه سبب ندامت طولانى خواهد بود (39)
آيا نمى دانى كه ممكن است از راه تو بشر به هلاكت ابدى . و بدبختى جبران ناپذيرىبرسد.
چشم : چطور تا بحال ما چنين كسى را نديده ايم !

سرانجام موذن

زبان : علماى اخلاق نقل كرده اند: موذنى بود كه ساليان درازى در بالاى گلدسته هارفته و اذن مى گفت ، روزى از بالاى ماذنه نگاهش به خانه اى كه نزديك آنجا بود افتاد، دخترى را ديد بسيار زيبا، اذن را گفت و پائين آمد؛ به جاى آن كه وارد مسجد شود وبه نماز اشتغال پيدا كند، از مسجد خارج شد، به سوى خانه معشوقه رفت ، در زد، در را باز كردند ديدند موذن است ، پرسيدند فرمايشى است ؟ باكمال شرمندگى گفت : آرى ، براى خواستگارى دختر شما آمده ام ، گفتند: ما ارمنى هستيم وشما مسلمان ؟ موذن بر گشت ساعت ديگر رفت ، مطلب خود را تكرار نمود، آخر الامر براى اين كه جوابش كنند گفتند: ما ارمنى هستيم و شما مسلمان ؟ موذن برگشت ساعت ديگر رفت ،مطلب خود را تكرار نمود، آخر الامر براى اين كه جوابش كنند گفتند: اگر ارمنى مى شوى ممكن است بى دينان از راه دختر هم ايمان را ببرند يك جوان مسلمان بايد در ايمان خود محكم و استوار باشد كه يك جواز ايمان خود را به تمام دنيا و آن چه در آنست ندهد) گفت : نه ، و رفت بعد از مدتى برگشت و گفت : حاضرم ، مقدمات عروسى را فراهم كرد، دين خود را از دست داد، و موفق هم نشد، همين كه در شب عروسى و زفاف خواست به نزد عروس رود پاى او به جائى برخورد كرد، افتاد و مرد در حالى كه كفار هم شده بود.
آرى ، ضرر و زيان شما چنين است . قضاياى بسيار از اين قبيل در دنيا ديده شده و ديده مى شود و اغلب خودكشى ها، اعتيادها، رابطه هاى نامشروع و…در اثر نگاه كردن نامشروع است كه بوسيله تو انجام مى گيرد. و بايد بدانى نگاه كردن به نامحرم كه اين همه مفاسد را در برداشت ، يكى از كارهاى توست و گرنه نشركردن به حرام شامل بسيارى از چيزها مى شود، چون مطالعه كتابهاى گمراه كننده ، مقالات فريبنده ، و صدها نظرهاى حرام ديگر كه در جاى خود بحث شده است .
چشم : هر چه زيان من بالا گيرد باز هم يك هزارم زيان شما نخواهد بود. گوش : از من چه ضررى ديدى كه مرا هم متهم كردى ؟
زبان : ضرر تو هم كمتر از رفيقت نيست ، شماخيال كرده ايد كه من خيلى ضرر دارم خود را نديده گرفته عيب ديگرى را مى بينيد.

24) عن الثمالی عن علی بن الحسین علیهما السلام قال، ان السان ابن آدم یشرف کل یوم علی جوارحه فیقول: کیف اصبحتم؟ فیقولون بخیر ان ترکتنا و یقولون: الله الله فینا و یناشدونه و یقولون انما نثاب بک و نعاقب بک (اختصاص) بحار، ج 71،ص 278
25) عن ابی عبدالله علیه السلام قال ما من یوما الا وکل عضو من اعضاء الجسد یکفر اللسان یقول نشدتک الله ان نعذب فیک بحار، ج 71،ص 302.
26) یا علی من خاف الناس لسانه فهو من اهل النار بحار، ج 71،ص 286
27) ما من شی ء احق بطول السجن من اللسان بحار، ج 71،ص 277
28) ضبط اللسان ملک واطلاقه هلک
29) بلاء الانسان فی لسانه
30) حد السنان یقطع لاوصال و حد اللسان یقطع الاجال

31) صوم القلب خیر من صیام اللسان و صوم اللسان خیر من صیام البطن بحار، ج 71،ص 286، تنظیم الغرر لغت (لسن).
32) یعذب الله اللسان بعذاب لا یعذب به شیئاً من الجوارح، فیقول: آی رب عدبتنی بعذاب لم تعذب به شیئاً فیقال له: خرجت منک کلمة، فبلغت مشارق الارض و مغاربها، فسفک بها الدم الحرام، و انتهب بها المال الحرام، و انتهک بها الفرج الحرام و عزتی و جلالی لاغذبنک بعذاب لا اعذب به شیئاً من جوارحک. کافی ج 2،ص 115، ط دارالکتب الاسلامیه.
33) و الله اخرجکم من بطون امهاتکم لا تعلمون شیئاً و جعل لکم السمع و الابصار و الافئذة لعلکم تشکرون سوره نحل، آیه 76
34) قل هل یستوی الاعمی و البصیر افلا تتفکرون سوره انعام، آیه 50
35) قل للمومنین یغضوا من ابصارهم…و قل للمومنات یغضضن من ابصارهن سوره نور، آیه 33.
36) و فرض علی البصر ان لا ینظر الی ما حرم الله علیه. تفسیر صافی، ج 2،ص 165.
37) غررالحکم، یاتنظیم الغرر لفظ.
38) ما من احد الا و هو یصیب حطا من الزنا فزنا العینین انظر، و زنا الفم القبلة، و زنا الیدین اللمس… وسائل، ج 7،ص 138
39) النظرة سهم من سهام ابلیس مسموم، و کم من نظرة اورثت حسرة طویلة. و سالئ، ج 7،ص 138

صفحات: 1· 2